Water
Kwalitatief water is onmisbaar in de land- en tuinbouw om gewassen te irrigeren en vee van drinkwater te voorzien. Dat water halen landbouwers in Vlaanderen vooral uit regenwater, rivierwater en grondwater. Door de hoge vraag naar water in het dichtbevolkte Vlaanderen staan die bronnen nu al onder druk. Tegelijk worden droogteperiodes steeds ernstiger: Gemiddeld duren periodes zonder regen vandaag al gemiddeld 6 dagen langer dan in 1980, en verwacht wordt dat dit nog zal toenemen. ILVO zet daarom in op onderzoek naar proactieve maatregelen om ons watersysteem robuust te maken, zodat het de landbouw kan blijven ondersteunen, nu en in de toekomst.
Dat kan enerzijds door in te zetten op maatregelen die de vraag naar water beperken, zoals het waterverbruik op het landbouwbedrijf reduceren of het zoeken naar droogte-tolerante teelten. Veredelingsonderzoek informeert de selectie van droogtetolerante cultivars van belangrijke gewassen. We helderen daarbij de mechanismen op die aan de grondslag liggen van droogte- en zouttolerantie bij planten en zetten deze kennis in voor de teelten van morgen.
Anderzijds onderzoekt ILVO hoe de landbouw mee kan werken aan zogenaamde 'sponslandschappen', die regenval zoveel mogelijk vasthouden, bufferen en vertraagd afvoeren. Op die manier is er meer water beschikbaar voor de landbouw ter plaatse en beperkt het de impact van intense regenval en overstromingen. We onderzoeken hiervoor onder meer de rol van een gezonde bodem, van dynamisch grondwaterpeilbeheer, van kleine landschapsingrepen om meer water te laten infiltreren,... Daarbij bekijkt ILVO de mogelijke maatregelen steeds vanuit een systeembril, zodat de impact van maatregelen voor het watersysteem geen ongekende nefaste impact hebben op andere aspecten, zoals rentabiliteit, energieverbruik,... Daarbij is het ook essentieel om nieuwe samenwerkingsverbanden te verkennen: tussen boeren, met industrie, met overheden,... waardoor win-win situaties ontstaan. Denk maar aan het hergebruiken van proceswater uit de industrie of het samen beheren van drainageniveaus en grondwaterpeilen in een gebied.
Hier vind je een interactieve poster die het belang duidt van water in de landbouw, nu en morgen. Je vindt er een mooi overzicht hoe de Vlaamse landbouw zich kan aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering op waterbeschikbaarheid en -kwaliteit (cijfers laatst geactualiseerd in 2020).