Onderzoeksproject Koolstoflandbouw: Monitoring en Registratie

Algemeen kader

Het onderzoeksproject CAFAMORE operationaliseert het monitoringssysteem voor koolstofopbouw in (landbouw)bodems, derwijze dat het voldoende precies maar ook meer kosten-efficiënt kan gebeuren. Het werk past in het traject naar uitvoering van de Europese verordening voor het certificeren van 'carbon removals en carbon farming' (CRCF), waarbij de EU kwaliteitsstandaarden voor het monitoren, certificeren en registreren van koolstofopslag (of gereduceerde bodememissies) bepaalde, om dubbeltellingen en greenwashing te vermijden. CAFAMORE bouwt verder op het MARVIC project. De onderzoekers mikken nu ook op een uitwerking van 'gestandaardiseerde baselines' (vanaf welke basissituatie begint men te rekenen?). Er komt ook een prototype van een dataflow voor monitoring, rapportering en verificatie, de registratie van de verhandelbare koolstofopslag- of emissiereductieeenheden en de uiteindelijke aanbieding ervan op de koolstofmarkt.

Onderzoeksaanpak

De rol van ILVO is onder meer om een Vlaamse pilot uit te werken waarbij het monitoren van koolstofopbouw in bodems verder verfijnd en geautomatiseerd wordt. Hiervoor wordt een bodemkoolstofmodel gekoppeld aan satellietdata, kalibreren en valideren we een model voor het inschatten van de biomassa van groenbedekkers en de houtige vegetatie in agroforestrysystemen op basis van satellietdata en werken we aan geautomatiseerde processen en tools om het model en de modeloutput ter beschikking te stellen van gebruikers. ILVO leidt een werkpakket over verschillende benaderingen voor het berekenen van gestandaardiseerde baselines en de gevolgen voor individuele landbouwers (wie komt er wel/niet in aanmerking voor certificaten?), het klimaat en beleidsdoelstellingen. Verder staat ILVO mee aan het roer van de ontwikkeling van een centraal, ruimtelijk expliciet register dat de veilige en conforme uitwisseling van koolstofcertificaten en metadata mogelijk maakt. Dit register moet kunnen fungeren als referentie-implementatie volgens de evoluerende CRCF-verordening en wordt getest en geëvalueerd binnen real-world carbon farming pilots. Het systeem moet in staat zijn tot de nodige conformiteitscontroles om dubbele uitgifte en dubbeltellingen te voorkomen, wat essentieel is voor een veilige en betrouwbare markt. Tot slot draagt ILVO bij aan de ontwikkeling van een prototype van een marktplaats, waarbij het centraal register het fundament vormt voor een carbon farming markt.

Relevantie/Valorisatie

CAFAMORE brengt een betrouwbare en robuuste koolstofmarkt dichterbij, want er worden essentiële stappen gezet voor het opschalen van carbon farming. Het verdienmodel carbon farming moet uiteindelijk leiden tot een verdere verduurzaming van de landbouw door valorisatie van de geleverde inspanningen en hier de nodige financiering voor voorzien.
Door het opbouwen van koolstof in de bodem en houtige vegetatie op en rond landbouwvelden, dragen landbouwers bij aan het tegengaan van klimaatverandering. Veel van de koolstofopbouwende maatregelen leiden meteen ook tot andere voordelen zoals een verhoogde biodiversiteit en waterbergend vermogen. Er is zowel bij private als publieke actoren veel interesse ontstaan om landbouwers te vergoeden voor deze diensten. De term ‘carbon farming’ wordt veel gebruikt om te verwijzen naar het verdienmodel achter koolstofopbouw.

Financiering

EU Horizon Europe